Dev dinozorların 166 milyon yıl önceki ayak izleri Birleşik Krallık'ta keşfedildi. Bilim insanları, bu izlerin dinozorların yaşam tarzlarına ışık tuttuğunu belirtiyor.
Birleşik Krallık’ta yapılan heyecan verici bir keşif, 166 milyon yıl önce yaşamış dev dinozorların izlerini gün yüzüne çıkardı. Birmingham Üniversitesi'nden bilim insanları, ülkenin batısındaki Dewars Çiftliği Taş Ocağı'nda yaklaşık 200 dinozor ayak izi keşfetti. Bu izler, dönemin devasa uzun boyunlu sauropodları ile daha küçük etçil dinozorların hareketlerine dair önemli ipuçları sunuyor. Bu olağanüstü buluş, hem bilim dünyasında hem de halk arasında büyük ilgiyle karşılandı.
Keşfedilen ayak izleri, başta uzun boyunlu sauropod Cetiosaurus olmak üzere, etçil bir dinozor türü olan Megalosaurus’a ait izleri içeriyor. Sauropodlar, 18 metreye kadar boylanabilen, devasa bitki yiyicilerdi. Ayak izleri, devasa canlıların hareketlerini oldukça net bir şekilde ortaya koyarken, bilim insanlarına dinozorların yaşam tarzları ve çevreleri hakkında değerli bilgiler sağlıyor.
İzlerin en uzun yolları 150 metreyi buluyor. Ancak taş ocağının sadece bir kısmı kazıldığı için bu izlerin çok daha geniş bir alana yayılabileceği ve bu dev yaratıkların bir zamanlar çok daha büyük bir alanda dolaştığı düşünülüyor.
Bu dinozor ayak izlerinin keşfi, Dewars Çiftliği Taş Ocağı’nda bir ekskavatör operatörü olan Gary Johnson’a dayanıyor. Johnson, kazı sırasında karşılaştığı ilginç bir tümseği fark etti. Başlangıçta, bu tümseğin ne olduğunu anlamadı, ancak biraz daha ilerledikçe, bir dizi dinozor ayak izine rastladığını fark etti. “İlk kez gördüğümü düşündüm ve bu an bana gerçeküstü bir his verdi. İnanılmaz derecede heyecan vericiydi,” diyen Johnson, bu buluşun bilim dünyasında yeni bir dönemin başlangıcını işaret ettiğini söyledi. Bu alanda daha önce de 1990'lı yıllarda bir dizi dinozor izi keşfedilmişti, ancak Johnson’ın bulduğu alan çok daha büyük bir iz alanıydı.
Bu yaz, BBC'nin popüler programı Digging for Britain için düzenlenen kazıya katılan 100’den fazla bilim insanı, öğrenci ve gönüllü, bu tarihi buluşu derinlemesine incelemek için bir araya geldi. Ekip, beş farklı iz yolu keşfetti. Dört iz yolu, sauropod türündeki dört bacaklı otobur dinozorlar tarafından bırakılmışken, bir diğer iz yolu ise Megalosaurus’un eseriydi.
Sauropodların bıraktığı ayak izleri, neredeyse bir filin ayak izlerine benzese de çok daha büyük boyutlara sahipti. Bu devasa yaratıklar, ortalama 18 metre uzunluğunda ve 4-5 metreye kadar yükselebilen büyüklüklere sahipti. Öte yandan, Megalosaurus’un bıraktığı ayak izi ise üç parmaklı, oldukça belirgin ve belirgin bir şekilde farklıydı.
Birmingham Üniversitesi’nden paleobiyolog Prof. Richard Butler, bu ayak izlerinin çok iyi korunmuş olduğuna dikkat çekti. Ayak izlerinin fosil kaydında korunmasını sağlayan özel bir durum olduğuna inandıklarını belirten Butler, “Muhtemelen büyük bir fırtına sırasında gelen tortular, bu izlerin korunmasına yardımcı oldu” dedi.
Kazı sırasında bilim insanları, bu izleri detaylı bir şekilde inceleyip, her bir izi alçı dökümleriyle ve 3D modellerle kaydederek daha derinlemesine bir analiz yapmayı başardı. Ekip, 20 binin üzerinde fotoğraf çekerek, izlerin tam olarak ne zaman ve nasıl oluşturulduğuna dair önemli veriler elde etti. Prof. Butler, "Dinozor ayak izleri, o hayvanların yaşadığı döneme ait bir anı fotoğrafı gibidir. Hayvanların nasıl hareket ettiğini ve çevrelerinin nasıl şekillendiğini bize anlatır," dedi.
Birmingham Üniversitesi’nden paleontolog Dr. Duncan Murdock, keşiflerin duygusal boyutuna da değindi. "Bu izlerin üzerinde ne olduğunu görmek ve tam olarak hangi hayvanın bu yolu takip ettiğini anlamak inanılmaz bir his," diyen Murdock, "Hayvanın bu yüzeyden geçtiğini ve bu izi bırakırken bacaklarını çamurdan çektiğini hayal edebiliyoruz" şeklinde hislerini aktardı. Ekip, sauropodların bıraktığı büyük yuvarlak ayak izlerinin Megalosaurus’un üç parmaklı izinin üzerine bastığını gözlemledi, bu da dinozorların birlikte yaşadığı dönem hakkında daha fazla bilgi sağladı.
Bilim insanları, bu keşiflerin sadece başlangıç olduğunu ve bölgedeki diğer ayak izlerinin de gün yüzüne çıkmasının beklendiğini belirtiyorlar. Bu tür buluntular, bilim dünyasında zamanın derinliklerinden gelen çok değerli ipuçları sunduğu için büyük bir öneme sahip. Bu dinozor ayak izleri, 166 milyon yıl önceki dönemi gözler önüne sererken, tarih öncesi dönemin izlerini daha fazla keşfetmek isteyen bilim insanları için heyecan verici bir çağrı yapıyor.