Hacettepe Üniversitesi’nden Prof Dr Tezer Kutluk’un da aralarında bulunduğu kanser konusunda uluslararası uzmanlardan oluşan bir komisyon, Kovid-19 salgını sırasında kanser araştırmalarının, kanserin erken teşhisinin ve kemoterapi gibi tedavilerin geri plana itilmesiyle Avrupa’da gelecek 10 yılda adeta bir kanser salgını yaşanacağını konusunda uyardı.
Uzmanlar, Kovid-19 salgını sırasında tahmini 1 milyon kanser erken teşhisinin ve yaklaşık 100 milyon kanser taramasının yapılamadığını vurguladı.
Hakemli tıp yayını Lancet Onkoloji tarafından alanlarında uzman bilim insanlarından oluşan uluslararası ekibin hazırladığı kanser raporu, bugün yayınlandı. Pazartesi günü düzenlenen tanıtım toplantısında raporla ilgili açıklama yapan uzmanlar, “Kovid-19 salgını, sağlık sistemlerinde kırılganlıkları ortaya çıkardı ve kanser de dahil olmak üzere ‘Kovid-19 dışındaki hastalıklarda’ devam eden birçok klinik çalışmayı durdurdu” ifadelerini kullandı.
Demirören Haber Ajansı’na (DHA) raporla ilgili açıklama yapan Prof. Dr. Tezer Kutluk, Avrupa'da Kovid-19 salgını sırasında son 2 yılda 1 milyon kanser tanısının geciktiğini, taramaların aksadığını ülkelerin ve tüm paydaşların bunu dikkate alması gerektiğini söyledi. Lancet'te bugün yayınlanan makalede kanser konusunda kaliteli sağlık hizmetlerine erişimin öneminin vurgulandığını belirten Prof Dr Kutluk, makaleyi hazırlayan komisyonun kanser konusunda 12 önemli tavsiyesini olduğunu, karar vericilerin ve tüm paydaşların bu tavsiyeleri dikkat alması gerektiğini belirtti.
HER İKİ HASTADAN BİRİ KEMOTERAPİ GÖREMEDİ
Raporu hazırlayan komisyon, Kovid-19 salgınının ilk yılı sırasında doktorların normalden 1.5 milyon daha az kanser hastası gördüklerini ve her iki kanser hastasından birinin zamanında ameliyat veya kemoterapi almadığını belirtti. Buna ek olarak 100 milyon tarama testinin yapılamaması sebebiyle ‘bir milyona kadar Avrupa vatandaşının teşhis edilmemiş bir kansere sahip olabileceği tahmin edildiği’ ifade edildi.
ALINACAK ÖNLEMLER
Salgın sırasında yaşanan bu zorlukların bir sonucu olarak gelecek 10 yıllık dönemde adeta bir kanser salgınına neden olacağının altı çizildi. Uzmanlar, alınacak önlemler arasında uygun fiyatlı, daha kaliteli ve daha adil kanser bakımı için acilen programların yapılması gerektiğini vurguladı. Alınacak bir diğer acil önlemin ise kanser araştırmalarına öncelik verilmesi olduğu belirtildi.
Raporun baş yazarı ve Kuzey İrlanda’daki Belfast Queen’s Üniversitesi Profesörü Mark Lawler, “Kovid-19 salgını sırasında Avrupa genelinde yaklaşık bir milyon kanser teşhisinin atlandığını tahmin ediyoruz. Kayıp kanserleri bulmak için zamanla yarışıyoruz. Ek olarak, ilk pandemi dalgasında laboratuvarların kapanması ve klinik araştırmaların ertelenmesi veya iptal edilmesiyle kanser araştırmaları üzerinde korkutucu bir etki gördük. Kanser sağlık sistemlerine ve kanser araştırmalarına acilen öncelik verilmezse, Avrupa'nın önümüzdeki on yılda bir kanser salgınına doğru ilerlemesinden endişe duyuyoruz” açıklamasını yaptı.