CUMHURBAŞKANI Recep Tayyip Erdoğan, "Sadece 5 daimi üyenin önceliklerini dikkate alarak hareket eden bir Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyi'nin çatışmaları önleyerek; barış, istikrar ve güvenliği tesis etmesi mümkün değildir.
Bugün ve gelecek için daha adil bir dünya kuramayan bir sistemin değişmemesi için ısrar etmeyi, insanlığa karşı işlenen bir suça ortaklık olarak değerlendiriyoruz" dedi.
Türkiye'nin BM reformuna yönelik tezleri, İletişim Başkanlığı'nca kitaplaştırıldı. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın takdim yazısını kaleme aldığı, İngilizce ve Türkçe yayımlanan kitap, 2'nci Dünya Savaşı'ndan sonra kurulan BM ve BM Güvenlik Konseyi'nin günümüz sorunlarına çözüm üretmede yetersiz kaldığını ortaya koydu. BM reformunun gerekçelerinin aktarıldığı kitapta, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın reform önerileri ile söylemlerine yer verildi. Eser, 'Neden BM reformu yapılmalı?', 'Uluslararası barış alanında BM'nin önemi, barış gücü ve insanlığın sorunları', 'BM reform gerekçeleri ve önerileri' olmak üzere 3 bölümden oluştu. Kitabın ilk bölümünde BM'nin genel yapısı ele alınarak BM'nin insani krizler ve barışı koruma konularındaki karnesine yer verilirken; Bosna Savaşı örneğinde olduğu gibi BM'nin insani krizlerde ve barışı koruma görevlerinde etkisiz ve yetersiz kaldığı durumların altı çizildi. İnsanlığın ve küresel sistemin karşı karşıya olduğu güncel sorunların ve gelecekte ortaya çıkması muhtemel uluslararası problemlerin ele alındığı 2'nci bölümde ise BM'nin ve uluslararası toplumun karşılaşacağı küresel sorunlar geniş bir çerçevede işlendi. Kitabın son bölümünde ise BM reformunun gerekçelerine ve BM Güvenlik Konseyi yapısına yönelik reform önerileri yer aldı. Özellikle BM sisteminin meşruiyet sorunları, Güvenlik Konseyi içerisinde yer alan 5 daimi üye devlet ve söz konusu üye devletlerin veto hakkının uluslararası sisteme getirdiği problemler ortaya konuldu. Son bölümde ayrıca, Erdoğan'ın 'Daha Adil Bir Dünya Mümkün' eserinde de yer verdiği Türkiye'nin BM reformuna yönelik vizyonu ele alındı.
'KÜRESEL ÇÖZÜMLER ÜRETMEK GEREKİYOR'
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan takdim yazısında, günümüz dünyasında herhangi bir noktada yaşanan sorunların, çok hızlı bir şekilde tüm insanlığın etkilendiği sonuçlar doğurabildiğine işaret etti; iklim değişikliği, küresel ısınma, kıtlık, susuzluk, düzensiz göç hareketleri ve terörizm gibi problemlerin, tüm dünyada barış ve istikrarı ciddi anlamda tehdit ettiğini belirtti. Küresel meselelere adaletli ve gerçekçi bir yaklaşım ve iş birliği içinde küresel çözümler üretmek gerektiğini vurgulayan Erdoğan, sadece gelişmiş ülkeleri koruyan ve onlara imtiyaz tanıyan mevcut uluslararası sistemde, özellikle BM Güvenlik Konseyi'nin 5 daimi üyesinin veto yetkisini kendi çıkarları için kullanması nedeniyle, dezavantajlı ülkelerin adaletsiz küresel yapının omuzlarına yüklediği haksız bir bedelin altında ezildiğini ifade etti. Erdoğan, gelecek nesillere yaşanabilir bir dünya bırakabilmek için tüm dünyanın, dezavantajlı bölgelere karşı gözlerini kör, kulaklarını sağır bırakmaması, adaleti sağlamak için gönüllü bir iş birliği ile koordineli bir şekilde hareket etmesi gerektiğini dile getirdi.
'KÖKLÜ BİR REFORMA İHTİYAÇ VAR'
Dünyada barışı korumak ve güvenliği sağlamak için en önemli kuruluş olan BM'nin tüm insanlığı önceleyen ve güçlünün haklı değil haklının güçlü olduğu bir sistemi hayata geçirmesi gerektiğinin altını çizen Erdoğan, şu değerlendirmelerde bulundu:
"Sadece 5 daimi üyenin önceliklerini dikkate alarak hareket eden bir BM Güvenlik Konseyi'nin çatışmaları önleyerek; barış, istikrar ve güvenliği tesis etmesi mümkün değildir. Bugün ve gelecek için daha adil bir dünya kuramayan bir sistemin değişmemesi için ısrar etmeyi, insanlığa karşı işlenen bir suça ortaklık olarak değerlendiriyoruz. Türkiye, BM'nin misyonunu layıkıyla yerine getirebilmesi; günümüz şartlarına, tehditlerine, güvenlik endişelerine ve ihtiyaçlarına cevap verebilmesi için köklü bir reforma ihtiyaç duyulduğunu defaatle ve yüksek sesle dile getirmektedir. BM'nin yeniden yapılandırılması için her platformda uluslararası toplumla paylaştığımız 'Dünya 5'ten büyüktür' ve 'Daha adil bir dünya mümkün' söylemi ekseninde ilan ettiğimiz ilkeler, sadece bizim değil BM çatısı altındaki ülkelerin de artık çok büyük bir kısmının hissiyatı haline gelmiştir."
'TÜRKİYE, ÖNCÜLÜK YAPMAYA DEVAM EDECEK'
Türkiye olarak özellikle son dönemde Rusya-Ukrayna savaşının sona erdirilmesi ve bu savaş kaynaklı küresel gıda krizine çözüm olacak bir tahıl koridorunun oluşması için büyük bir diplomasi başarısı sergilediklerini aktaran Erdoğan, aynı gayreti BM'de gerekli reformların hayata geçirilmesi ve tüm dünyanın adalete olan ihtiyacının karşılanması için göstermeyi sürdüreceklerini kaydetti. Erdoğan, "Gıda güvenliğinden terörle mücadeleye, savaş ve çatışmalardan mülteci meselesine, küresel salgından iklim değişikliğine, tüm dünyada etkisini gösteren sorunlar karşısında her zaman güçlü bir çözüm ortağı olan Türkiye daha adil, daha eşit, daha istikrarlı bir küresel düzenin tesisi için öncülük yapmaya devam edecektir" dedi.