Suikast sonucu hayatını kaybeden eski Japonya Başbakanı Şinzo Abe için başkent Tokyo’da resmi cenaze töreni düzenlendi. Törende konuşan Japonya Başbakanı Fumio Kishida, "Şinzo Abe başarıları ile hatırlanacak" dedi.
Japonya’nın Nara şehrinde seçim konuşması yaparken suikasta uğrayan ve hayatını kaybeden eski Japonya Başbakanı Şinzo Abe, başkent Tokyo’da düzenlenen resmi törenle son yolculuğuna uğurlandı. Başkentte Budokan Kapalı Spor Salonu’nda gerçekleştirilen tören öncesinde 20 bin polis yoğun güvenlik önlemleri alırken, Abe için resmi cenaze töreni düzenlenmesine karşı çıkanlar tören alanı yakınında protesto gösterisi düzenledi. Abe’ye saygı için çiçek bırakmak isteyen sivillerin ziyaretine açılan tören alanı yakınındaki Kudanzaka Parkı girişinde ise uzun insan kuyrukları oluştu. Japon siyaset ve iş dünyasından 3 bin 600, 218 ülke ve bölge ile uluslararası organizasyondan 700 kişi olmak üzere 4 bin 300 kişinin katıldığı törende, imparatorluk ailesinin 7 üyesi de hazır bulundu.
Türkiye’yi ise Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu temsil etti. Japonya Baş Kabine Sekreteri Hirokazu Matsuno’nun yaptığı açılış konuşması ile başlayan törende Japon Ulusal Marşı okundu ve Abe için saygı duruşunda bulunuldu. Abe’nin hayatı ve siyasi başarılarını anlatan bir videonun gösterildiği törende, Japonya Başbakanı Fumio Kishida da Abe için anma konuşması yaptı.
"Şinzo Abe başarıları ile hatırlanacak"
Kishida, Abe’nin suikast sonucu hayatını kaybetmesinden derin üzüntü duyduğunu belirterek, Abe’nin ailesine ve sevenlerine başsağlığı diledi. 29 sene önce Abe ile aynı yıl meclise seçildiklerini hatırlatan Kishida, Abe’nin yıllar boyu süren siyasi başarılarından övgüyle söz etti. Siyaset dünyasında Abe ile omuz omuza mücadele ettiklerini kaydeden Kishida, Abe’nin "Sadece güvenlik ve diplomaside değil, aynı zamanda ekonomi ve sosyal güvenlik alanlarında da yorulmadan çalıştığını" vurguladı. Abe’ye ithafen "Modern Japonya tarihinde en uzun süre iktidarda kalan başbakan oldunuz. Ama tarih sizi görev sürenizden çok başarılarınızla hatırlayacak" diyen Kishida, "Eminim ki Japonya ve dünyadaki birçok insan, ’Başbakan Abe’nin günleri’ ve ’Başbakan Abe dönemi’ gibi şeyler söyleyerek sizi özleyecektir" ifadelerini kullandı. Törende, Abe’nin sağ kolu ve halefi olan eski Japonya Başbakanı Yoshihide Suga da Abe’nin arkadaşları adına bir konuşma yaparak, başsağlığı dileklerini sundu.
Resmi tören kararı tepki çekmişti
Japonya’da hükümet, suikast sonucu yaşamını yitiren Abe için 27 Eylül’de Tokyo’daki Budokan Kapalı Spor Salonu’nda resmi cenaze töreni düzenleneceğini açıklamış, yaklaşık 11.5 milyon dolarlık masrafın devlet bütçesinden karşılanacak olması kamuoyunun bazı kesimlerinin tepkisine neden olmuştu. Eski başbakanlar için resmi cenaze töreni düzenlenmesini gerektiren bir anayasa hükmü bulunmadığına dikkat çeken muhalif kesimler, ülkenin çeşitli yerlerinde gösteriler düzenleyerek kararı protesto etmişti. Japonya hükümetinden konuyla ilgili daha önce yapılan açıklamada ise "Ülkenin en uzun süre görevde kalan başbakanı olan Abe, diğerlerinden farklı liderlik becerileri sergilediği ve bir dizi ciddi iç ve uluslararası meselenin üstesinden gelmek için ağır sorumluluklar üstlendiği için bu karar alındı" ifadeleri kullanılmıştı.
İkinci oldu
Japonya tarihinde eski bir başbakan için düzenlenen tek resmi cenaze töreni, 2. Dünya Savaşı sonrası geçiş döneminde başbakanlık yapan Shigeru Yoshida için gerçekleştirilmişti. Bir diğer Eski Japonya Başbakanı Yasuhiro Nakasone’nin cenaze töreni ise 2020’de kabine ve Liberal Demokrat Parti (LDP) tarafından ortaklaşa düzenlenmişti. Hükümetin, tören maliyetinin yarısı olan 698 bin dolarlık masrafı üstlendiği kamuoyuna yansımıştı.
Suikast dünyayı şoke etmişti
Seçim konuşması yaptığı Nara şehrinde 8 Temmuz’da silahlı saldırıya uğrayan Abe, tüm müdahalelere rağmen kurtarılamamıştı. Abe’nin katil zanlısı ise, cinayeti annesinin iflasından sorumlu tuttuğu Birleşme Kilisesi adlı bir dini gruba Abe’nin destek verdiğine inandığı için işlediğini söylemişti. Suikast, dünya gündemini uzun süre meşgul etmişti.
En uzun görevde kalan başbakandı
2019 yılında görevinde 2 bin 887 güne ulaşarak Japonya’nın en uzun süre görevde kalan başbakanı unvanını elde eden Abe, sağlık sorunları nedeniyle başbakanlık görevini bırakmasının ardından iktidardaki LDP’de (Liberal Demokrat Parti) siyaset yapmayı sürdürmüştü. Abe, partinin ağır toplarından biri olarak biliniyordu.