Kırıkkale’de doğal kaynak suyundan elde edilerek birçok ülkeye ihracatı yapılan mineral deposu Delice tuzuna coğrafi işaret belgesi verildi.
Türkiye’nin en büyük doğal kaynak suyu tuzlasında tamamen doğal yollarla elde edilen ve mineral zenginliğiyle de öne çıkan Delice tuzu için Kırıkkale Ticaret ve Sanayi Odası (KTSO) tarafından Türk Patent ve Marka Kurumuna coğrafi işaret tescil belgesi başvurusunda bulunuldu. Yaklaşık 3 yıllık sürecin ardından yapılan tahlil ve analizlerle mineral deposu olduğu belirlenen Delice Tuzu, tescillenerek coğrafi işaret belgesi aldı.
Delice tuzu, dağların eteklerindeki fay hattından çıkan 100 bin litre doğal kaynak suyundan elde ediliyor. Toprak minerallerini toplayıp sera tipi havuzlarda güneş ışınlarıyla buharlaştırılmasıyla ortaya çıkan tuz, hijyenik koşullarda herhangi bir kimyasal işleme maruz kalmadan doğal yollarla üretilmesi dolayısıyla da ilgi görüyor. Özellikle magnezyum oranının yüksekliği, kimyasal işleme maruz kalmaması ve ödemi önlemesi nedeniyle diğer tuzlardan ayrılıyor. Mineral zenginliği ile ön plana çıkan tuz, başta ABD, Almanya, İsviçre, İngiltere, Avustralya, Belçika, Kore ve Yeni Zelanda gibi ülkelere de ihracatı yapılıyor. Katı hali yurt içi ve yurt dışında ilgi gören tuzun sıvı hali de yurt dışına gönderiliyor.
Kırıkkale Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Ahmet Varlı, İHA muhabirine yaptığı açıklamada, şehrin 3’üncü coğrafi işaretinin Delice tuzu olduğunu ifade ederek, şuan itibariyle de 10 ülkeye ihracatının yapıldığını söyledi.
"Türkiye’de bunun başka bir örneği yok"
Delice tuzunun, fay hattından günlük 100 bin litre yeryüzüne çıkan doğal kaynak suyunun buharlaşmasıyla elde edildiğini dile getiren Varlı, “Delice tuzumuz coğrafi işaretini aldı. Öncelikle şehrimize ve ülkemize hayırlı olsun. Delice tuzu, fay kırığından günlük yaklaşık 100 bin litre gelen mineralli su. Bu su havuzlara alınıp damıtılarak buharlaşan su tuz olarak çıkartılıyor. Türkiye’de bunun başka bir örneği yok. Özel bir tuz biz coğrafi işaret aşamasında bunların üniversitede tahlillerini yaptırdık” dedi.
"Sağlığa faydalı olarak bir tuz olarak üretiliyor"
Yapılan tahlil ve analizle neticesinde diğer tuzlara göre sağlığa ciddi anlamda faydalarının olduğunu anlatan Varlı, şunları kaydetti:
“Diğer tuzlar tuzlalardan veya tuz gölünden üretilen tuz şeklinde değil. Tamamen doğal damıtılarak elde edilen bir tuz. Tuz bazen sağlığa zararlı şeklinde görülür. Ama bu tuz farklı bir tuz. Coğrafi işaret aşamasında istenen şartlardan biri budur. Kırıkkale Üniversitesi’nde yapılan tahlillerin belirlenmiş bütün kriterlere sağlayan ve sağlığa faydalı olarak bir tuz olarak üretiliyor. Bizlerde 2018 yılında coğrafi işaret almak için Türk Patent Enstitüsü’ne müracaat ettik. Ticaret ve Sanayi Odası talebi ile tescil edilmiş bir tuz bu. Bütün Türkiye’de dünyada tuzun algısını kırma noktasında çünkü tuz sağlığa en yararlı olabilecek şekli ile şehrimizde üretiliyor. Coğrafi işareti olan bir ürün, Tüm Türkiye’nin ve dünyanın tanıması gereken kullanması gereken bir ürün olarak şehrimizden çıkıyor. Bu bizi onurlandırdı. Fay hattından çıkan suyla beraber gelen içerisinde çok farklı elementlerin olduğu bir tuz.”
"Rusların bu tuzlayı işlettikleri söyleniyor"
Osmanlı döneminde de tuzun üretildiğini hatırlatan Varlı, "Osmanlı’nın son zamanlarından beri üretiliyor. Hatta bir dönem Rusların bu tuzlayı işlettikleri söyleniyor. Daha sonra TEKEL tarafından bu tuzla işletilmiş. Daha sonra Delice Belediyesi tarafından işletilmiş. Ancak özel sektöre geçmesiyle beraber hem daha teknolojik daha hijyen ortamında üretilmeye başladı. Tarihsel olarak çok eskilere dayanmasına rağmen çok fazla bilinmiyordu. 2017’de özel işletme Mayi tuza geçmesiyle beraber Türkiye’de ve dünyada tanınabilirliği arttı. Coğrafi işaretle beraber hem ülkemizde hem de tüm dünyada artık bilinen tanınan tescilli bir tuz oldu” diye konuştu.
"Her gün farklı ülkelerden talep gören bir ürün"
Delice tuzunun birçok ülkeden talep gördüğünü aktaran Varlı, “Şuan itibariyle bu tuz 10 ülkeye ihracatı yapılıyor. Ciddi anlamda ihracatı olan ve her gün farklı ülkelerden talep gören bir ürün bu. İnşallah bu ihracat çok daha farklı ülkelere çok daha farklı miktarlarda olacak. Özellikle sporcu sağlığı noktasında aldığımız bilgiler ve ihracata giden ülkelerde ağırlıklı sporcu sağlığı noktasında özellikle futbol kulüplerinin çok kullandığını biliyoruz. Dünyanın tanınmış futbol kulüplerinden istendiğini dolayısıyla o ülkelere ihracat yapıldığını biliyoruz. Çok daha fazla ülkelerle görüşmeler yapılıyor. İnşallah şehrimizin ihracat noktasında rakamsal olarak iyi bir noktaya geleceğini düşünüyorum” ifadesini kullandı.
"Çok şükür şehrimizin 3’üncü coğrafi işaretli ürünü oldu"
Varlı, “Biz bu ürünün bu tuzun hem ülkemizde hem dünyada tanınması için oda olarak elimizden gelen yapacağız, yapıyoruz da. Birinci aşaması bunun coğrafi işaretinin tescil edilmesiydi. Ticaret ve Sanayi Odası olarak bu tescile müracaat ettik. Bütün takibini biz yaptık oda olarak. Çok şükür şehrimizin 3’üncü coğrafi işaretli ürünü oldu” şeklinde konuştu.