Değiştirilemez Token (NFT), dijital sanat veya dijital koleksiyon olarak da biliniyor. Değiştirilemez Tokenlar; bir tweeti, bir tabloyu, bir resmi, bir anı, bir gif'i, bir futbolcu kartını vb. nesneleri temsil edebilirler.
Değiştirilemez tokenlar, CryptoKitties olarak da bilinirler fakat bu tamamiyle bir karışıklıktır. CryptoKitties, dijital olarak kedi figürü sahiplenmenizi sağlayan bir değiştirilemez token marketidir. Popülerliği sebebiyle değiştirilemez tokenları tanımlamak maksadıyla kullanımına rastlanmaktadır.
Değiştirilemez bir token (NFT), her NFT'nin benzersiz bir dijital öğeyi temsil edebildiği ve bu nedenle birbirinin yerine geçemeyen, blok zinciri (blockchain) adı verilen bir dijital defterdeki bir veri birimidir. NFT'ler sanat, ses, video ve diğer yaratıcı çalışma biçimleri gibi dijital dosyaları temsil edebilir. Dijital dosyaların kendileri sonsuz bir şekilde yeniden üretilebilirken, onları temsil eden NFT'ler temel blok zincirlerinde izlenir ve alıcılara sahiplik kanıtı sağlar. Ethereum, Bitcoin Cash, Flow, vb. gibi yaygın blok zincirlerinin her birinin NFT kullanımlarını tanımlamak için kendi token standartları vardır.
NFT NASIL YAPILIR?
Değiştirilemez token (NFT), sanat gibi benzersiz bir dijital öğeyi temsil edebilen bir blok zincirinde (dijital bir defter) depolanan bir veri birimidir. Bir NFT kriptografik bir belirteçtir ancak Bitcoin ve birçok ağ veya hizmet belirteci gibi kripto para birimlerinin aksine, NFT'ler karşılıklı olarak değiştirilemez. NFT, bir sanat eseri gibi bir dosyanın KnownOrigin, Rarible veya OpenSea gibi bir NFT açık artırma pazarına yüklenmesiyle oluşturulur. Bu, dijital deftere kaydedilen dosyanın kripto para birimi ile satın alınabilen ve yeniden satılabilen bir NFT olarak kopyasını oluşturur. Bir sanatçı, bir eseri temsil eden NFT'yi satabilse de, sanatçı eserin telif hakkını elinde tutabilir ve aynı çalışmanın daha fazla NFT'sini yaratabilir. NFT'nin alıcısı işe özel erişim elde etmez, aynı zamanda alıcı "orijinal" dijital dosyanın mülkiyetinide elde etmez. Herhangi bir eseri NFT olarak yükleyen bir kişinin, kendisinin orijinal sanatçı olduğunu kanıtlaması gerekmez bu yüzden asıl sanatçının izni olmadan o sanatçının eserini NFT için kullanan birçok insan olmuştur.
Günümüzde Rarible (Digital Collectibles), Opensea (Digital Marketplace), Nifty Gateway (Digital Art), superRare (Digital Art), Enjin (Gaming), Decentraland (Virtual Reality) gibi birçok NFT platformu üzerinden dakikalar içinde kendi NFT’nizi oluşturmanız mümkündür. Bunun için dijital cüzdanınızın olması yeterlidir.
NFT' NİN KULLANIMI
NFT, benzersiz bir imzayla çalışan tek bir NFT'yi yaparak, dijital bir yaratıcı çalışmanın yapay kıtlığına neden olmak için kullanılabilir. Sanat eserlerinin NFT'leri bu nedenle imzalı öğelere benzer. Bir NFT'nin benzersiz kimliği ve mülkiyeti, blok zinciri defteriyle doğrulanabilir. NFT'ler, benzersiz, 40 basamaklı bir harf ve sayı dizisini hesaplayan bir algoritma olan kriptografik bir karma işlevi aracılığıyla işlenen meta verilere sahiptir. NFT'ler ayrıca birden çok platformda varlık birlikte çalışabilirlik olasılığını yaratmak için kullanılır.
DİJİTAL SANAT
NFT'lerin benzersiz imzasını ve sahipliğini güvence altına alan blockchain teknolojisinin yeteneği nedeniyle NFT'ler için erken bir kullanım platformuydu. Beeple'ın dijital sanat eserleri, 2021'de 69,3 milyon ABD dolarına satıldı. Christie, bu meblağ karşılığında Beeple's Everydays: The First 5000 Days'i satarak açık artırma endüstrisinde olay oldu.
NFT (Non-Fungible Token-Değişitirelemez Jeton) çılgınlığı tam anlamıyla bir furyaya dönüşürken, çok farklı NFT eserler de çeşitli platformlarda satışa sunulmaya devam ediyor. Özellikle ünlü isimler, NFT eserlere bir hayli ilgi gösteriyor. Türkiye'de de NFT'ye ilgi bir hayli büyük. Ancak 21 yaşındaki bir Hollandalı sahip olduğu belki de en özel şeyi NFT'ye dönüştürüp satmaya karar verdi; ruhunu.
21 yaşındaki Stijn van Schaik, NFT olarak ruhunu satışa sundu. Stinus'un Ruhu adını verdiği eserini bir NFT satış platformunda satışa çıkartan genç, açıklamada şu ifadelere yer verdi:
"Merhaba, şu anda bir ruha bakıyorsunuz. Şimdilik benim. Blok zincirine tamamen yüklendiğinde, ne olacağını kim bilebilir?"
Schaik, internet sitesi dahi oluşturdu. Sitede ruh satışının kurallarını ve "ruh satışı anlaşmasını" açıkladı. Ruh anlaşması ile yeni sahibin ruhu nasıl kullanabileceğini anlatan genç, "Ruhumu blok zincirine yükleyerek insanları kripto para biriminin olanaklarıyla tanıştırmak istiyorum. Umarım ruhumu bir NFT'ye dönüştürmek, teknolojiye henüz aşina olmayan insanlara ulaşmak için daha fazla ana akım medyanın dikkatini çeker." dedi.
Stijn van Schaik, ruhunu 0,11 ETH (yaklaşık 364 dolar) karşılığında sattı. Ruhun yeni sahibi ise gencin ruhunu 1.040 ETH (yaklaşık 3.5 milyon dolar) olarak yeniden fiyatlandırdı. Evet, arada büyük bir uçurum var.