ANTALYA'nın Kaş ilçesinde, tarihi 6 bin yıl öncesine uzanan Patara Antik Kenti'nde, Roma İmparatoru Nero'nun yaptırdığı ve tamamı 1481'deki tsunamide yıkılan 26,5 metrelik deniz fenerinin 16 metresi tamamlandı.Taş hastanesinde röntgenleri çekilip, yapay zeka teknolojileriyle yerleri tek tek belirlenen orijinal taşların kullanım oranı, yüzde 80'den yüzde 92'ye çıkartıldı.
Patara Antik Kenti'nde, 33 yıl önce Akdeniz Üniversitesi'nden Prof. Dr. Fahri Işık ve eşi Havva İşkan Işık tarafından başlatılan kazılarda bugüne kadar ortaya çıkarılan eserler arasındaki, M.S. 64 yılında Roma İmparatoru Nero tarafından yaptırılan, 1481'deki tsunamide tamamen yıkılan deniz feneri yeniden inşa ediliyor. Yine Patara'da 1906'da yapılan ve Osmanlı yönetimindeki Libya'nın Derne Limanı ile 850 kilometre mesafedeki Patara Limanı arasındaki haberleşmeyi sağlamak için kurulan telsiz- telgraf istasyonunun restorasyonu da devam ediyor.
VALİ YAZICI RESTORASYONU İNCELEDİ
Antalya Valisi Ersin Yazıcı, Patara'da uygulama ihaleleri Antalya Valiliği Yatırım İzleme ve Koordinasyon Başkanlığı (YİKOB) Kültür Varlıkları Müdürlüğü tarafından yapılan deniz feneri ve telsiz- telgraf istasyonundaki restorasyon çalışmalarını yerinde inceledi. Kazı Başkanı Prof. Dr. Havva İşkan Işık, Kaş Kaymakamı Murat Öztürk, Kaş Belediye Başkanı Mutlu Ulutaş, Kültür Varlıkları Müdürlüğü'nden koruma ve restorasyon uzmanı Cemil Karabayram ve ilgili birim temsilcilerinin katıldığı incelemede Vali Yazıcı, hem deniz feneri hem de telsiz ve telgraf istasyonunu, gelecek yıl yaz başlamadan tamamlamayı hedeflediklerini açıkladı.
ORİJİNAL TAŞ ORANI YÜZDE 92'YE YÜKSELDİ
Yıkıldıktan sonra taş parçalarının çoğu denizin yükselmesiyle toprak altında kalan deniz fenerine ait orijinal taşlardan 2 bin 700'ü, uzun yıllar süren kazılarda yeniden ortaya çıkartıldı. Cemil Karabayram, 2 bin 700'e yakın taşın, taş hastanesinde röntgenlerinin çekilip, yapay zeka teknolojileriyle orijinal yerlerinin tek tek belirlenme işleminin devam ettiğini, yüzde 80 olan orijinal taş kullanımı oranının yüzde 92'ye çıkartıldığını kaydetti. Orijinal taşların yerlerinin tespitindeki artışla, yeni taş kullanım oranının yüzde 8'e kadar düşürüldüğünü belirten Karabayram, şu an 26,5 metrelik fenerin 16 metresinin tamamlandığını kaydetti.
TELSİZ-TELGRAF İSTASYONU DUVARLARI GÜÇLENDİRİLDİ
Karabayram, Osmanlı döneminin ilk, Avrupa'nın da en uzun mesafeli ilk telsiz-telgraf istasyonu özelliğini taşıyan, 2'nci Abdülhamid'in tahta çıkışının 30'uncu yıl dönümü olan 31 Ağustos 1906'da resmi açılışı yapılan Patara Telsiz-Telgraf İstasyonu'nda restorasyon çalışmalarının sürdüğünü söyledi. Osmanlı yönetimindeki Libya'nın Derne Limanı ile 850 kilometrede mesafedeki Patara Limanı arasındaki haberleşmeyi sağlamak için kurulan istasyonda yapı duvarlarının güçlendirildiğini belirten Karabayram, "1900'lere ait sıva katmanları korunuyor. Önümüzdeki günlerde çatı üst örtüsü, kapı ve pencere işlemleri başlatılacak. Yeni çıkan bulgularla teşhir tanzimi, yani müzeleştirme çalışmaları da devam ediyor. Ayrıca Patara'ya giden yolda bisiklet sürücüleri, yaya ve engellilerle birlikte yol iyileştirme çalışmaları yapılması için Sayın Vali'miz Ersin Yazıcı, önemli bir ödeneğe imza attı" dedi.
ANITSAL YAZIT HAZİRANDA YERLEŞTİRİLDİ
Yeniden inşasında 16 metre yüksekliğe ulaşılan deniz fenerinin en önemli tarihi parçalarından biri olan anıtsal yazıt bloğu, haziran ayında orijinal yerine konulmuştu. Prof. Dr. Havva İşkan Işık tarafından çevirisi yapılan anıtsal yazıt üzerinde şöyle yazıyor:
"Tanrısal Claudius'un oğlu, Tiberius Caesar Augustus ve Germanicus Caesar'ın torunu, tanrısal Augustus'un torununun oğlu; 11'inci kez tribunat erkinin sahibi, 4'üncü kez Konsül, karaların ve denizlerin efendisi ve vatanın babası Nero Claudius Caessar bu feneri denizcilerin selameti için yaptırdı. İnşaatı, propraetorik düzeydeki İmparatorluk Valisi Sextus Marcius Priscus yürüttü."