Ege Üniversitesi, Uluslararası Türk Akademisi ve Nazarbayev Üniversitesi iş birliğinde ”II. Uluslararası Adbilim (Onomastik) Sempozyumu” düzenlendi. Nazarbayev Üniversitesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Jazira Agabekova başkanlığında yapılan sempozyumun eş başkanlığını ise, EÜ Türk Dünyası Araştırmaları Enstitüsü (TDAE) Öğretim Üyesi Doç. Dr. İbrahim Şahin üstlendi.
Nazarbayev Üniversitesi Kazak Dili ve Türkçe Çalışmaları Bölüm Başkanı Uli Schamiloglu moderatörlüğünde çevrimiçi olarak gerçekleştirilen sempozyumun açılışında, Türk onomastiği odağında, Türk halklarının iş birlikleri konusunda neler yapılabileceği tartışıldı. Sempozyumun açılış konuşmalarını EÜ Türk Dünyası Araştırmaları Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. Nadim Macit, Uluslararası Türk Akademisi Başkanı Prof. Dr. Darkhan Kıdyrali, Nazarbayev Üniversitesi Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Kadişa Dayrova, Kazakistan Ekonomi, Finans ve Uluslararası Ticaret Üniversitesi Rektör Danışmanı Ruslan Karatabanov yaptı.
Türk halklarının sorunlarının ortak zeminde tartışılması gerektiğini ifade eden EÜ TDAE Müdürü Prof. Dr. Nadim Macit, ”Dil bir milletin kendisidir. Dilimizi koruduğumuz sürece var olabiliriz” dedi. Prof. Dr. Macit, konuşmasında farklı dil ve kültürler hakkında bilgi vererek, gelecek yıl Adbilim Sempozyumunda yeniden buluşacaklarını dile getirdi.
Uluslararası Adbilim Sempozyumu’nun geleneksel bir hale geldiğini belirten Uluslararası Türk Akademisi Başkanı Prof. Dr. Darkhan Kıdırali, ”Geleneksel hale gelen sempozyumumuza her zaman destek olmaya hazırız. Uluslararası Türk Akademisi, Ege Üniversitesi ve Nazarbayev Üniversitesi tarafından düzenlenen sempozyumumuzun bir bilgi şölenine dönüşeceğinden hiçbir kuşkumuz yok. Tartıştığımız konular ülkelerimizin sosyopolitik, sosyoekonomik ve kültürel alanlarıyla yakından bağlantılı olduğu için bunu bir sorumluluk haline getirmeliyiz” diye konuştu.
Nazarbayev Üniversitesi Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Kadişa Dayrova, sempozyumun Türk Halkları arasındaki iş birliğinin gelişmesi açısından önemli olduğunu söyledi. Prof. Dr. Dayrova, ”Türklerin maneviyatını bir araya getiren önemli bir etkinlikte yer alıyoruz. Uluslararası Türk Akademisi’nin desteği ile gerçekleştirilen bu sempozyumun bilimsel tartışmalara sahne olacağına inanıyorum” dedi.
Kazakistan Ekonomi, Finans ve Uluslararası Ticaret Üniversitesi Rektör Danışmanı Ruslan Karatabanov ise ”Öztürkçe isimlerimiz değiştiriliyor. Kazakça isimlerimizin kullanılması gerekiyor. Edebi kaynaklar ve ansiklopediler araştırılmalı. Bu bilgiler, ilkokul yıllarından itibaren verilmeye başlanması son derece önemli” diye konuştu.
14 farklı ülkeden 71 akademisyen sunum yaptı
Açılış konuşmalarının ardından bilimsel oturumlara geçildi. 14 farklı ülkeden 71 bildirinin sunulduğu toplantıda, Türk Dünyasının adbilim odağında çeşitli sorunları değerlendirildi. Toplantıya katılan araştırmacıların talepleri doğrultusunda oluşturulan ”Kapanış Bildirgesi”, toplantı başkanları Doç. Dr. Jazira Agabekova ve Doç. Dr. İbrahim Şahin tarafından kamuoyu ile paylaşıldı.
Sempozyumda alınan kararlar ise şu şekilde;
1. Türk onomastik birimlerinin derlenmesi, araştırılması, sözlüklerinin hazırlanarak Türk Dünyası halklarının hizmetine sunulması çalışmalarını organize ve finanse etmek üzere organizatör bir kurumun acilen hayta geçirilmesi. Bu çerçevede en uygun kurumun Uluslararası Türk Akademisi olduğu değerlendirilmiş, bu kurum nezdinde çalışmaların yürütülmesine karar verilmiştir.
2. Hızlı şehirleşmenin pek çok onomastik birimin yok olmasına neden olduğu ifade edilerek; onomastik birliklerin derlenmesi ve değerlendirilmesi noktasında acil eylem planlarının oluşturulması;
3. Bir önceki toplantıda alınan kararlar çerçevesinde, Türk Dünyası onomastiği (adbilim) alanına yönelik, uluslararası bir derginin kurulumunun gerçekleştirilmesi;
4. Adların kimliğin bir parçası olduğu gerçeğinden hareketle, isim değişikliğinin ismi değiştirilen objenin kimliğine zarar verdiği ifade edilmiş; bu konuda gerek yer adlarının gerekse kurum adlarının değiştirilmesinin önüne geçilmesi noktasında, toplumun ve idarecilerin bilinçlendirilmesi gerektiği;
5. Türk Halklarının kardeşliğini, derin bağlarını ortaya çıkaran etnonimi (Kökadbilim) alanındaki çalışmalara daha fazla önem verilmesi gerektiği;
6. Gelecek yıl, İzmir’de yüz yüze yapılacak üçüncü toplantıda, toplantı konusunun ”ortak miras” olarak belirlenmesi konuları karara bağlanarak, kamuoyuna duyuruldu.