Milletvekili Seçim Kanunu ve Bazı Kanunlarda Değişiklik öngören yasa teklifi gündemin başına alındı ve görüşülmeye başlandı.
TBMM Genel Kurulu, Meclis Başkanvekili Celal Adan başkanlığında toplandı. Celal Adan, Meclis çalışmaları sırasında karşılaşılan bazı olaylarla ilgili düşüncelerini paylaştı. Meclis tarihine değinen Adan, şunları söyledi:
Türkiye Büyük Millet Meclisi, benzerlerinden farklı bir tarihe sahiptir. Pek çok ülkede önce devlet mekanizmaları kurulmuş akabinde parlamentolar ihdas edilmiştir. Bizde, Meclisimiz devleti kurmuştur. Kadim geleneğiyle Türk demokrasisi, Cumhuriyetimizin temellerini oluşturmuştur.
Bu Meclis’in manevi hudutları ise Misak-ı Milli’yi dahi aşacak kadar geniştir. Bu kürsüler, Ankara merkezli bir dünya tasavvur eden herkesin yol haritası, pusulası, kılavuzudur. Buradan yükselen her farklı ses, farklı coğrafyalarda, Türkçe düşünen herkesin yüreğinde yankılanmaktadır. TBMM’de farklı düşüncelerin sulh ve selamet içerisinde ifade edilmesi ancak Meclis’in varlığıyla mümkündür.
Maalesef bu kürsülerde ve bu sıralarda yükselen sesler, sık sık başka haykırışlarla kesilmektedir. Tahammülsüzlük, bağrışmalar, insicamı bozmakta ve işleyişe zarar vermektedir. Bu tavırlar milletin vekiline, milletin Meclisine, milletin iradesine uymamaktadır.
“GAZİ MECLİS’İN İTİBARINI ZEDELEMEYE KİMSENİN HAKKI YOKTUR”
Sık sık yaşanan sert tartışmalara vurgu yapan Adan, “Gazi Meclis’in itibarını, böyle fevri tepkilerle zedelemeye kimsenin hakkı yoktur. Milletimiz özgür, müreffeh ve demokratik bir ülkenin hayalini kurmuştur. Bu Meclis’in kurucuları da o hayalin gerçekleştirileceğine dair söz vermiştir. Girdiğimiz her seçim, millete verdiğimiz sözün, yüz yıl önce imzalanan o ahitnamenin yenilenmesidir. Yüz yıldır ayakta duran bu Meclis, milletin gerçekleşen hayalidir. Türkiye’nin asırlık geleneği, aydınlık geleceğidir” ifadelerini kullandı.
Gündem dışı konuşmaların ardından, grup başkanvekilleri gündeme ilişkin değerlendirmelerde bulundu. İYİ Parti Grup Başkanvekili Erhan Usta, sözleşmeli öğretmenlerin sorunlarına dikkat çekerek, “Sayın Cumhurbaşkanı, ‘Sözleşmeli öğretmenler ile kadrolu öğretmenler arasındaki ayrımı ortadan kaldıracağız’ dedi. Fakat şu ana kadar bununla ilgili herhangi bir ilerleme kaydedilemedi” değerlendirmesinde bulundu.
MHP Grup Başkanvekili Muhammet Levent Bülbül, Ukrayna ve Rusya arasında 24 Şubat 2022’de başlayan çatışmaların 5’inci haftasına girildiğini hatırlatarak, “Çatışma ortamının sona erdirilmesi için büyük gayret sarf eden devletimiz, diplomasiyi her iki ülkenin de talep ve güven duyduğu bir ülke olarak yürütmektedir. Bu doğrultuda 10 Mart 2022’de Antalya Diplomasi Forumu’nda Türkiye’nin girişimleriyle Ukrayna ve Rusya arasında Dışişleri Bakanları seviyesinde ilk temas sağlanmış, ilk görüşme gerçekleşmiş ve bu görüşme dünya kamuoyunda oldukça büyük bir yankı uyandırmıştır” ifadelerini kullandı.
CHP Grup Başkanvekili Engin Özkoç, Seçim Yasası’nda değişiklikler öngören kanun teklifine ilişkin konuştu. Teklifin içeriğini eleştiren Özkoç, şöyle konuştu:
* Getirdiğiniz teklif seçim güvenliğini dinamitliyor. Bizzat kendi elinizle yaptırdığınız ittifak düzenlemesini bozuyor, partili Cumhurbaşkanına hukuksuz, adaletsiz, devlet imkanlarıyla propaganda imkanı getiriyor. Açıkça suç işliyorsunuz, Anayasa’yı ihlal ediyorsunuz.
* Biz bu işin peşini bırakmayı asla düşünmüyoruz. Düzenlemeyi elbette seçim güvenliği açısından Anayasa Mahkemesi’ne götüreceğiz ama diğer maddeler kendisine güvenen bir siyasi parti için engel değildir. Ancak asıl hesap, gölgelemeye çalıştığınız hesabı sandıkta vereceksiniz.
AKP Grup Başkanvekili Muhammet Emin Akbaşoğlu, İstanbul’da gerçekleşen görüşme hakkında şunları söyledi:
* Rusya ve Ukrayna heyetleri kalıcı barışın görüşmelerini heyetler halinde ifa ediyorlar. Bu manada Sayın Cumhurbaşkanımızın ve Türkiye’nin önderliğinde, bölgemizde barışın tesisine dönük, başından itibaren ilkeli, kucaklayıcı, kapsayıcı her iki devleti ve halkı da adil bir barışa teşvik edici yaklaşımlarımız, her iki muhatap tarafından karşılık bulmuş, önce Antalya Diplomasi Forumu’nda iki Dışişleri Bakanı, Dışişleri Bakanımızın ara buluculuğunda bir araya gelmiş ve akabinde Sayın Cumhurbaşkanımızın hem iki ülke hem de bölge ülkeleriyle proaktif ilişkileri çerçevesinde neticeten hakikaten bugün ve yarın görüşmelerle bir neticeye varacağı iklimi oluşturmuştur.
SEÇİM KANUNU GÖRÜŞMELERİ BAŞLADI
Konuşmaların ardından, grup önerilerine geçildi. İYİ Parti’nin gıda enflasyonu ve tarımsal üretim, HDP’nin kayyum atanan belediyeler, CHP’nin üniversitelerde öğretim üyelerine ödenen ücret konulu grup önerileri reddedildi. AKP’nin, gündem ve çalışma saatlerine ilişkin grup önerisi ise kabul edildi.
AKP’nin kabul edilen önerisine göre; Milletvekili Seçim Kanunu ve Bazı Kanunlarda Değişiklik öngören yasa teklifi gündemin ön sıralarına alındı. Genel Kurul’da yasa teklifinin görüşmelerine geçildi.
MİLLETVEKİLLERİ TEKLİF ÜZERİNE KONUŞTU
Yasa teklifi üzerine milletvekilleri söz aldı. İYİ Parti Grup Başkanvekili Müsavat Dervişoğlu söz alarak şunları söyledi:
* Yönetme kabiliyetini yitirmiş iktidar sahipleri, kendilerini kurtaracak çareler aramakta ve yeni yollar keşfetmeye çalışmaktadır. Bizim nazarımızda bu kifayetsiz aceleciliğin de sebebi aşikardır. Benzer örneklerine de siyasi tarihte pek çok kez rastlandığı üzere, bu muhteris ve otoriter tavır, milletin feraseti karşısında köşeye sıkışmıştır. Bu aslında, siyaseten yok oluşun alametidir.
* İktidar bloğu, bu çöküşün farkındadır ve beyhude çabalarla seçim mevzuatında değişiklikler yaparak şahsi ve siyasi ikballerini garanti altına almaya çalışmakta, oyun devam ederken oyunun kurallarını tek taraflı ve diğer katılımcıların aleyhine bir şekilde değiştirmeye kalkışarak güya kendini kurtarmayı amaçlamaktadır.
MHP’Lİ YILDIZ: CUMHUR İTTİFAKI, TARİHİ BİR BİRLİKTELİK İÇERİSİNDEDİR
Teklifte imzası bulunan MHP Genel Başkan Yardımcısı Feti Yıldız, teklifin ayrıntılarını anlattı. Yıldız şöyle konuştu:
* Milletvekili seçim barajının yüzde 10’dan 7’ye düşürülmesi, milletvekili dağılımının ittifaklar üzerinden değil, doğrudan partiler üzerinden yapılması, partilerin seçime katılması için ‘Meclis’te grubu bulunması’ ibaresinin madde metninden çıkarılması, teşkilatlanma yeter sayısı esas alınarak ilçe, il ve büyük kongrelerini üst üste 2 defa ihmal etmemiş olmak koşuluyla seçime katılma hakkını muhafaza etmesi, il seçim kurulu başkan ve üyeleri ile ilçe seçim kurulu başkanlarının en az birinci sınıfa ayrılmış hakimler arasından ad çekmeyle belirlenmesi, bir siyasi partinin başka bir siyasi partinin üyesini ancak kendi rızası varsa sandık kurulu üyesi gösterebilmesi, mahalli idareler seçimlerinde seçmen güncellemelerinin 3 ay önceki seçmen kütüğü üzerinden yapılması, daha önce seçmen olan birinin bir şekilde adresi kapansa dahi son seçmen olduğu yerde seçme hakkının devam ettirilmesi ve ‘başbakanlık’ ibaresinin Cumhurbaşkanlığı hükümet sistemine uyum düzenlemesi çerçevesinden çıkarılması, muhtar seçilen bir kişinin seçilme yeterliliğine sahip olduğuna ilişkin belgeleri en geç 10 gün içerisinde ibraz etmek suretiyle muhtarlık mazbatasının alınması değişikliklerini içermektedir.
* Cumhur İttifakı, sadece bir seçim ittifakı olmayıp Türkiye’ye yönelik iç ve dış kaynaklı hasmane girişimler karşısında milli ve ahlaki duruş ve bu çerçevede sürdürülecek tarihi bir birlikteliktir. İhaneti bir meta gibi pazarlayanlarla Cumhur İttifakı’nı mukayese etmek en basitinden ilme karşı saygısızlıktır.
CHP’Lİ TEZCAN: SEÇİM DEĞİŞİKLİĞİNİ CAN SİMİDİ OLARAK SEÇMİŞLER
CHP Genel Başkan Yardımcısı ve Aydın Milletvekili Bülent Tezcan’ın teklife yönelik eleştirileri AKP ve MHP’li milletvekillerinin tepkisine neden oldu. Tezcan, Cumhur İttifakı’nın büyük bir sıkıntı içerisine girdiğini ve Seçim Yasası’nın da bunun bir göstergesi olduğunu aktararak şöyle konuştu:
* İktidardaki her düşen partinin yaptığı gibi iktidarı kaybetme tehlikesi içerisindeki her siyasi parti gibi Cumhur İttifakı’nı oluşturan partiler de can simidi olarak seçim mevzuatında değişiklik yapma yolunu seçmişlerdir, arayış bu. Siyaset, milletin gönlünde itibar kazanmakla yapılır.
* Siyaset yolculuğu, milletin gönlünde itibar kazanmaktan geçer. Eğer milletin gönlünde itibarınızı kaybetmişseniz, milletin gönlünde kaybettiğiniz itibarı, kanunun satır aralarındaki tuzaklarda bulamazsınız. Şimdi, görüyoruz ki AK Parti ve MHP, kaybettiği itibarı kanunun satır aralarında aramaya çalışıyor.
AKP’nin kaybettiğini yanlış yerde aradığını kaydeden Tezcan, “Bu kanun teklifinin altında imzası olan arkadaşlar, bu itibarı kanunun satır aralarında kaybetmediniz. Çarşıda kaybettiniz, pazarda kaybettiniz, markette kaybettiniz. Nerede kaybettiyseniz orada arayın. Burada boşuna uğraşmayın. Burada bulamayacaksınız” dedi.
MHP Grup Başkanvekili Muhammet Levent Bülbül, Tezcan’ın eleştirilerine yanıt olarak şunları söyledi:
* Bu sataşmaları, büyük bir şehvetle, kürsü şehvetiyle ifade edilen bu sözleri cevaplamaya çalışacağız. Bu sataşmalar sırasında ilk başta, MHP için yüzde 7’nin belirlendiği noktasındaki beyanınızı çok talihsiz buluyorum. Yani geçen seçimde MHP’yi yüzde 2’ye, 3’e layık görüyordunuz.
* MHP, üzerine oynanan bütün oyunlara, kurulan bütün tuzaklara rağmen geldi. 15 Temmuz sonrasında MHP’ye yargı yoluyla kurulan tuzağın, o Burhan Yaz denilen hakimin Kırşehir’de güvenlik güçlerinden kaçarken samanlıkta yakalandığını burada söyleyemiyorsan sen de bu noktada onlarla berabersin demektir, o pusuyu kuranlarla berabersin demektir.
FETÖ TARTIŞMASI
Levent Bülbül’ün konuşması sırasında CHP ile MHP milletvekilleri arasında ‘FETÖ’ tartışması yaşandı. Bülent Tezcan’a, Amerika’ya niye gittiğini soran Bülbül, “Sen, Amerika’ya gittiğin zaman belki onlarla ilgili tavsiyelerde bulunuldu sana. Sen belki onun için bunlardan bahsetmiyorsun. FETÖ tuzağı kurulduğu zaman, sen bunlarla alakalı olarak vicdanen hiçbir şey söylemek ihtiyacı burada hissetmeyip kalkıp da Gemerek hakiminin verdiği şerefli karardan bahsediyorsan sen FETÖ kadar bundan rahatsız olmuşsun demektir” dedi.
AKP’Lİ YAZICI: POPÜLİZM SİYASET TARZIMIZ DEĞİL
AKP Genel Başkan Yardımcısı ve Rize Milletvekili Hayati Yazıcı da teklifin ayrıntılarını anlattı, muhalefetin eleştirilerine yanıt verdi. Yazıcı, şunları söyledi:
* Popülizm bizim siyaset tarzımız değil, hiçbir zaman olmadı, hep rasyonel davrandık. Dolayısıyla, ülkeyi yönetirken milletin verdiği yönetim yetkisini gece gündüz demeden hani, terleyerek, koşarak milletimizi muasır medeniyet seviyesinin üzerine taşımak, insanımızın önündeki sosyo-ekonomik engelleri kaldırmak, azaltmak, sofrasındaki ekmeği büyütmek için koşturan bir iktidarız.
* Çok değerli Cumhurbaşkanımızın çok açık fikirli olarak sorulan bir soruya verdiği cevabı, burada suiistimal etmenin bir anlamı var mı, siyaset mi bu? Böyle bir şey olabilir mi? Ben bundan hicap duyarım milletin Meclisinde.
“GÖRME ENGELLİLER İÇİN TEKLİFİMİZ VAR”
Hayati Yazıcı, teklife yeni bir düzenleme ekleyeceklerini belirterek, “Bu teklifimizde, bir öneride daha bulunacağız. Görme engelliler için, onların oy kullanmasını kolaylaştırıcı bir teklifimiz var” dedi. Yazıcı, teklifte muhtarlarla ilgili bir düzenlemeyi ise çıkaracaklarının bilgisini verdi.