Soğuk havaların insan sağlığına olumsuz etkilerini en aza indirmek ve bağışıklık sistemini güçlendirmek için kış aylarında doğru beslenmeye daha fazla dikkat etmek gerektiğini söyleyen Uzman Diyetisyen Gözdenur Çavuş Uka, “Güçlü bir savunma mekanizmasının temelinde et, süt, yoğurt, peynir, meyve, sebze ve ekmek gruplarını içeren yeterli, dengeli ve sağlıklı beslenme ile birlikte antioksidanlardan zengin besinlerin tüketilmesi yer alır.
Zencefil, zerdeçal, sarımsak-soğan, fermente gıdalar, yağlı tohumlar, keten tohumu ve sebze-meyve hastalıklardan korunmada etkili gıdalardır” dedi.
Medical Park Bahçelievler Hastanesi Beslenme ve Diyet Kliniği’nden Uzm. Dyt. Gözdenur Çavuş Uka, kış aylarında bağışıklığımızı güçlendirebilecek ve hastalıklardan koruyabilecek besinler hakkında bilgilendirmelerde bulundu.
SOĞUK HAVALAR BAĞIŞIKLIK SİSTEMİNİ ZAYIFLATIR
Soğuk havaların gelmesiyle hastalıkların arttığına dikkat çeken Uzm. Dyt. Uka, “Soğuk havalar, vücudun savunma sistemini zayıflatır ve vücut direncini düşürerek hastalıklara yakalanma riskini artırır. Soğuk havaların insan sağlığına olumsuz etkilerini en aza indirmek ve bağışıklık sistemini güçlendirmek için kış aylarında doğru beslenmeye daha fazla dikkat etmek, hastalıktan korunmak için önem taşır. Güçlü bir savunma mekanizmasının en temelinde ise et, süt, yoğurt, peynir, meyve, sebze ve ekmek gruplarını içeren yeterli, dengeli ve sağlıklı beslenme ile birlikte antioksidanlardan zengin besinlerin tüketilmesi gerekir” diye konuştu.
HASTALIKLARDAN KORUNMADA ETKİLİ BESİNLER
Uzm. Dyt. Uka, hastalıklardan korunmak için tüketilmesi gereken besinleri şu şekilde sıraladı:
“ZENCEFİL: Antioksidan kaynağı olan C vitaminden zengin olmasının yanında B6 vitamini, kalsiyum, demir, magnezyum, potasyum, fosfor ve lif açısından yüksek besin değerine sahiptir. Vücudumuzdaki birçok sisteme faydasının yanında en önemli yararı enfeksiyonlardan korumak ve bağışıklık sistemini güçlendirmektir. Özellikle doğal, taze zencefil tüketmek öksürük ve kas ağrısı şikâyetlerinizin önüne geçer.
“ZERDEÇAL: Zerdeçalın içerisindeki ana aktif madde olan kurkumin, bu besinin vücuda sağladığı olumlu etkilerin birçoğundan sorumlu olan oldukça önemli bir bileşendir. Kurkumin; antiviral, antibakteriyel, antiinflamatuvar, antioksidan, antidiyabetik gibi özellikleri ile bilimsel çalışmalarla gösterilmiş zerdeçalın en aktif formudur. Kurkuminin, tümör hücrelerinin yok edilmesinden bağışıklık sisteminin aktivasyonuna kadar birçok etkisi mevcuttur. Zerdeçal, T hücreleri, B hücreleri, makrofajlar, nötrofiller ve doğal öldürücü hücreleri etkileyerek bağışıklık düzenleyici bir etki sağlamaktadır. Güçlü antienflamatuvar ve antioksidan özelliği bulunan zerdeçal, günde bir yemek kaşığı kadar tüketildiğinde günlük demir ihtiyacının yüzde 16'sı, potasyum ihtiyacının yüzde 5'i, manganez ihtiyacının yüzde 26'sı ve C vitamini ihtiyacının yüzde 3'ü karşılanır. Dolayısıyla sağlıklı ve dengeli bir beslenme planı belirlenirken zerdeçal tüketiminin de bunun içerisine eklenmesi hem makro ve mikro besin ögesi gereksinimlerinin karşılanmasına hem de bağışıklık sisteminin güçlenmesine yardımcı olacaktır.
“SEBZE-MEYVE: Sebze ve meyveler sahip oldukları antioksidanlar (A, C, E vitaminleri, folik asit gibi vitaminler, selenyum gibi mineraller, oligosakkaritler ve bazı fenolik bileşikler) sayesinde bağışıklık sistemini güçlendirirler ve hastalıklara karşı vücut direncini artırırlar. Özellikle maydanoz, kuşburnu, yeşil biber, greyfurt, portakal, mandalina, nar, limon, kivi, çilek, enginar içlerinde yüksek miktarda C vitamini ve havuç, ıspanak, domates, brokoli, pırasa, bal kabağı gibi sebzeler ise bir A vitamini türevi olan ve bağışıklık sistemini kuvvetlendiren “beta karoten” içerir. Bu nedenle hastalıklardan korunmak için günde 5 porsiyon sebze ve meyve tüketimine özen gösterilmelidir.
“SARIMSAK-SOĞAN: Vücudumuzda üretilen çok güçlü bir antioksidan olan glutatyon, birçok hastalığın sebebi sayılan serbest radikalleri hücre içinde yok etmektedir. Glutatyon üretimi, soğanın içinde bulunan ‘cystein’ maddesi ve sarımsak içerdiği ‘allicin’ sayesinde sağlanmaktadır. Beslenmenize soğan ve sarımsak tüketimini eklemek, bağışıklık sisteminizi destekler ve birçok hastalığın oluşumunun önüne geçilir.
“FERMENTE GIDALAR: Kefir, yoğurt, turşu, zeytin gibi geleneksel fermente gıdalar içerdikleri yararlı mikroorganizmalarla bağışıklık sistemi için vazgeçilmezdir. Probiyotik etki gösteren fermente gıdalar özellikle bağırsak florasını geliştirerek bağışıklık sistemini güçlendirir. Aynı zamanda probiyotik içeren besinlerin hastalıkların oluşumunu önlediği ve antioksidan etki gösterdiği de yapılan çalışmalarda ortaya konmuştur. Bu nedenle gün içinde kefir ve yoğurt gibi probiyotik içeriği yüksek gıdalar mutlaka tüketilmelidir.
“YAĞLI TOHUMLAR: Ceviz, badem, fındık gibi yararlı yağ tohumlar güçlü bir antioksidan özellik taşıyan E vitamininden oldukça zengindir. Bu nedenle günde 1 kâse yağlı tohuma ara öğünlerde yer verilmelidir.
“KETEN TOHUMU: Bitkisel bir Omega 3 kaynağı olan keten tohumu B12, K ve E vitaminleri bakımından da zengindir. Aynı zamanda linamarin gibi faydalı bileşikler içermektedir. Güçlü bir antioksidan kaynağı olan keten tohumu, bağışıklık sistemini güçlendirme özelliğine sahiptir.”
KIŞ AYLARINDA İÇİNİZİ ISITACAK 8 BESİN
Vücut ısısını yükseltip üşümeyi önlemenin hastalıklara karşı alabileceğimiz bir önlem olduğunu dile getiren Uzm. Dyt. Uka, bunun yollarından birinin de vücut ısımızı yükselten yiyecekleri tüketmekten geçtiğinin altını çizdi.
Uzm. Dyt. Gözdenur Çavuş Uka kış aylarında içimizi ısıtacak besinleri şöyle sıraladı:
“Tarçın,
Karabiber,
Acı biber,
Kabak,
Tatlı patates,
Lahana,
Havuç,
Zerdeçal.”
BAĞIŞIK GÜÇLENDİREN BİTKİ ÇAYLARI
Bağışıklığı güçlendirebilmek için bitki çaylarının da tüketilebileceğini vurgulayan Uzm. Dyt. Uka, “Ihlamur tüketimi öksürüğü azaltmaya yardımcı olabilir. Flavonoid içeriğiyle iltihabı gideriyor ve vücut direncini artırarak tedaviye yardımcı oluyor. Yeşil çay ise içerdiği ‘kateşin’ bileşeni sayesinde antioksidan etki göstererek bağışıklık sistemini kuvvetlendirir. Soğuk algınlığı ve gribal enfeksiyonlara karşı iyi gelir. Vücuttan toksinlerin atılmasına yardımcı olur. Ihlamur ve yeşil çay dışında ada çayı, kuşburnu, zencefil çayı, nane çayı ve kekik çayı soğuk kış günlerinde önemli ölçüde bağışıklık güçlendiren oldukça etkili bitki çaylarıdır” diyerek sözlerini noktaladı.