TOPRAK Mahsulleri Ofisi (TMO) Genel Müdürü Ahmet Güldal, bu yıl buğday ve arpa rekoltesinde geçen yıla göre önemli artış beklediklerini söyleyerek, ”2021’e göre önemli artış görüyoruz. 19,5 milyon ton buğday, 8,5 milyon ton arpa rekoltesi bekleniyor; bu noktada iyi bir sezon. Biz de stoklarımızın büyük ölçüde iç pazardan takviye edileceğini düşünüyoruz” dedi.
TMO Genel Müdürü Ahmet Güldal, TMO’nun hububat alım fiyatları ve un regülasyonuna ilişkin DHA’ya değerlendirmede bulundu. Güldal, ekmeklik buğday için ton başına 6 bin 50 lira, makarnalık buğdayda 6 bin 500 lira ve arpada 5 bin 500 liralık alım fiyatı belirlendiğini hatırlattı. Güldal, bu yıl prim ödemesi de yapılacağını belirterek, ”Ekmeklik buğday ve makarnalık buğdayda ton başına TMO’ya satmak kaydı ile üreticilerimize 1000 TL de hububat alım primi ödemeyi planladık. Arpada da ton başına 500 TL, TMO’ya teslim eden üreticilerimize hububat alım primi ödenecektir. Bu primlerle ilgili çok sorular geliyor. 1 yıl sonra ödenmeyecek. Hasat döneminin hemen sonunda eylül-ekim ayında ödemelerimiz Tarım ve Orman Bakanlığımız tarafından gerçekleştirilecek. 31 Ağustos tarihine kadar TMO’ya ürünlerini teslim eden, satışını gerçekleştiren üreticilerimize bu primler ödenmiş olacak” dedi.
’STOKLAR İÇ ÜRETİMDEN’
Güldal, üreticilerin beklediği, özellikle dünya piyasalarıyla da uyumlu, iç piyasa fiyatlarının da bir miktar üzerinde bir alım fiyatının belirlendiğine dikkat çekerek, ”TMO olarak özellikle iç üretimden, üreticilerimizin ürünlerinden tedarik ederek stok oluşturmayı hedefliyoruz. Bu anlamda da hasadın başladığı günden itibaren TMO’dan randevu alan üreticilerimiz var. TMO’ya ürün vermek için üreticilerin randevu sistemini kullanması gerekiyor. Randevu alan üreticilerin Çiftçi Kayıt Sistemlerini güncellemeleri, ayrıca banka hesap numaralarını da oluşturup, ürünlerini teslime getirmeleri gerekiyor. Bugün itibarı ile bakıldığında hasat başlayan yerler için söylüyorum; randevular alındı, hatta bazı bölgelerde de ürün teslimleri başlatıldı. 2022 yılında kalite primi de uygulayacağız. Özellikle ekmeklik ve makarnalık buğdayda birinci grup kategoriye giren ürünler için 100 TL kalite primi ilave olarak ödenmiş olacak. Arpada da ton başına 100 TL ilave kalite primi alacaklar” diye konuştu.
’MAKARNALIK BUĞDAYDA ARZ FAZLASI’
Güldal, bu yıl rekoltede geçen yıla göre önemli artış olacağını kaydederek, ”2021’e göre önemli artış görüyoruz. 19,5 milyon ton buğday, 8,5 milyon ton arpa rekoltesi bekleniyor; bu noktada iyi bir sezon. Biz de stoklarımızın büyük ölçüde iç pazardan takviye edileceğini düşünüyoruz. Rekolte tahminleri yapıldı. Bunu TÜİK de açıkladı; bunun bir miktar altında olur, üstünde olur, temennimiz, beklentimiz inşallah üzerinde olur. Ama Türkiye’nin ihtiyacına yetebilecek bir miktar, özellikle makarnalık buğdayda arz fazlası bile olabilecek buğday üretimi söz konusu. Arpada da hemen hemen Türkiye’nin ihtiyacı olabilecek miktarda rekolte geliyor. Bunlar bu yılın geçen yıla göre daha iyi bir sezon olduğunu gösteriyor” ifadelerini kullandı.
’KITLIK SÖZ KONUSU DEĞİL’
Güldal, dünya tahıl krizinden Türkiye’nin etkilenip etkilenmeyeceğine ilişkin, ”Türkiye’deki üretim bu yıl oldukça iyi, kendimize yetebilecek şekilde. Elbette Türkiye’nin önemli ihracat kaynağı unlu mamuller. Özel sektör, bunlarla ilgili ihtiyaçlarını dış tedarik yöntemi ile temin edip, yurt dışına satışlar yapabiliyor. Ama yurt içi üretimimiz bize yetecek. Dünyada da üretimde çok büyük problem yok. Bir miktar artsa da bir miktar azalsa da bazı ürünlerde, 2022 yılında bir kıtlık söz konusu değil. Burada önemli olan erişebilirlik ve ticaretin aksamaması. Hasadın 1 hafta 10 gün içinde yoğunlaşacağı döneme gireceğiz. 400’e yakın lokasyonda TMO alım yapabilecek. TMO’nun mobil yerlerine ihtiyaç olması halinde geçici alım yerleri oluşturularak ürün alabileceğiz. Bu hazırlıklarımızı da yaptık” dedi.
’EKMEK FİYATLARINI ETKİLEMEYECEĞİNİ DEĞERLENDİRİYORUZ’
Güldal, 2021 Eylül ayından itibaren un regülasyonunu yürüttüklerini hatırlatarak, ”Ekmekteki unun maliyeti yüzde 30’u geçmez. Bu yüzde 30’luk kısmın minimum seviyede etkilenmesini, ekmek fiyatlarına yansımasını en az seviyede tutmak maksadı ile un regülasyonu çalışması yapıyoruz. Haziran, temmuz, ağustos ayında da devam edilmesi talimatı verildi. Kesintisiz devam ediyoruz şu anda. Haliyle undan kaynaklanan fiyat artışlarının ekmek fiyatlarını çok fazla etkilemeyeceğini değerlendiriyoruz. Regülasyon yaptığımız un fiyatları, un sanayicilerinin fırıncılara sattığı fiyatlar en makul fiyatlar. Ekmeklik un fiyatlarının makul fiyatta tutulması için gayret gösteriyoruz” ifadelerini kullandı.