Midyat Devlet Hastanesi Göğüs Hastalıkları Uzmanı Doktor İskan Zencir, Türkiye ve İran’ı etkileyen kum ve toz fırtınalarının asıl sebebinin, dünyadaki en önemli iki toz kaynağı olan Afrika ve Orta Doğu kaynaklı çöl tozları olduğunu söyledi. Fırtınaları iklim değişikliğinin tetiklediği arazi tahribatı, ormansızlaştırma, çölleşme ve kuraklığın da artırmakta olduğunu belirten Dr. Zencir, “Ülkemizi etkisi altına alan toz fırtınası süresince astım ve kronik obstrüktif akciğer hastalığı (KOAH) gibi kronik solunum hastalığı olan kişilerin dikkatli olmalarını, zorunlu olmadıkça dışarıda fazla vakit geçirmemeleri ve dışarı çıktıklarında mutlaka maske takmalarını tavsiye ediyoruz” dedi.
Havada toz yoğunluğunda artış olmasının, özellikle astım ve KOAH gibi kronik hava yolu hastalığı olan ve çeşitli nedenlerle solunum sıkıntısı yaşayan vatandaşları olumsuz yönde etkileyebileceğini ifade eden Dr. Zencir, “Migren, göz enfeksiyonu gibi hastalıklar için hem neden hem de tetikleyici olabilmektedir. Çöl tozları ile atmosfere karışan ve çok uzak mesafelere taşınan kurşun parçacıkları da içme suyu veya tarım ürünleri başta olmak üzere gıda maddelerini kirletebilmekte ve insan sağlığı tehlikeye girmektedir. Kemik ve dokularda biriken kurşun, beyin hasarlarına ve ölümlere neden olabilmektedir. Düşük dozdaki kurşun birikimi bile anne karnındaki bebekler ve henüz bağışıklık sistemi gelişmemiş çocuklara büyük zararlar verebilmektedir. Toz partiküllerinin 10 mikrondan küçük olanlar sağlık için zarar teşkil ediyor. 2,5 mikronun altındakiler akciğerin en ücra köşelerine kadar ulaşıp solunum yolu problemlerine yol açabiliyor” diye konuştu.
Bu hava olayının yaşandığı dönemlerde özelikle gündüz mümkünse dışarı çıkmamak gerektiğine dikkat çeken Dr. Zencir, “Evlerin pencerelerini ve kapısını kapalı tutmak gerekiyor. Dışarı çıkılacaksa da maske kullanılmalı. Dışarı çıkıldığında hırıltı solunum başlaması astım veya bronşit atağının göstergesi olup, bu durumda mutlaka hekime başvurulmalıdır. Toz fırtınalarının olduğu dönemlerde dikkatli olmamız gerekiyor. Dışarı çıkılmadığı halde öksürük, balgam, hırıltılı solunum veya göğüste yanma şikâyetleri varsa da doktora başvurulması gereklidir. Toz fırtınası oluştuğunda çocukların, gebelerin, astım ve kronik akciğer hastaları olanların dışarı çıkmamasını önermekteyiz. Çıkmaları gerektiği durumlarda ise koruyuculuğu yüksek maske kullanmalarını, eve gelince duş almaları ve kronik hastaların ilaçlarını düzenli kullanmalarını tavsiye ediyoruz’’ şeklinde konuştu.