YENİ yıla girmeye sayılı saatler kala yılbaşı sofralarını süsleyecek birbirinden zengin menülerin hazırlıkları sürerken, uzmanlardan 2023 yılına sağlıklı başlamak için uyarılar geldi.
Bursa Uludağ Üniversitesi (BUÜ) Sağlık Bilimleri Fakültesi Öğretim Üyesi Dr. Özge Yeşildemir, güne iyi bir kahvaltı ile başlayıp, öğle yemeğinin de atlanmaması gerektiğine dikkat çekti. Yeşildemir, yılbaşı akşamı yemek yemeye ise saat 20.30'dan erken başlanmamasını, yılbaşı yemeğinin de uykudan en az iki saat önce sonlandırılmasını önerdi.
2023’e sayılı saatler kala kutlamalar için hazırlıklar sürerken, uzmanlardan yılbaşı sofrası uyarısı geldi. Yeni yılın ilk sabahına, dinlenmiş, dinç ve sağlıklı uyanmanın püf noktası, gün boyu aç kalmamaktan ve yılbaşı sofrası için seçtiğiniz menünün içeriğine dikkat etmekten geçiyor. Sağlıksız ve aşırı yemek tüketiminin yeni yıl için öncelikli dilek olan ‘sağlık’ için tehlike oluşturabileceğine dikkat çeken BUÜ Sağlık Bilimleri Fakültesi Öğretim Üyesi Dr. Özge Yeşildemir, "İyi bir kahvaltı yılbaşı yemeğini dengeleyeceği için güne sağlıklı bir kahvaltı ile başlanmalıdır. Yumurta, beyaz peynir, zeytin, bol mevsim yeşillikleri ve tam buğday ekmeği ile sağlıklı bir kahvaltı tabağı hazırlanabilir. Öğle yemeğinde hafif ve düşük kalorili besinler tercih edilmelidir" dedi.
'YILBAŞI YEMEĞİNE ÇORBA İLE BAŞLAYIN'
Tokluk hissini daha erken oluşturacağı için sebze çorbasıyla yılbaşı yemeğine başlanmasını tavsiye eden Dr. Yeşildemir, “Öncelikle yılbaşında akşam yemeğine sebze çorbasıyla başlayabilirsiniz. Çorba tüketimi daha erken tokluk hissi oluşturacaktır. Daha sonrasında soğuk başlangıçlarda, kızartılarak yapılan şakşuka veya mayonezle yapılan Rus salatası gibi başlangıçlar yerine sebzelerle, yoğurtla, peynirle yapılan başlangıçların tercih edilmesini öneririm. Ana yemek için hindi iyi bir tercihtir. Çünkü hindi eti, iyi kalitede protein, B grubu vitaminler, fosfor ve demir açısından zengindir. Aynı zamanda kırmızı ete göre daha düşük yağ ve kolesterol içerir. Bu nedenle hindi tüketilebilir, öneriyoruz. Fakat hindi tüketmek istemeyenler için de tavuk eti veya balık etini öneriyoruz” diye konuştu.
ANA YEMEĞİN YANINDA MEVSİM SALATASI, PİRİNÇ PİLAVI YERİNE BULGUR PİLAVI
Peki ana yemeğin yanında ne tercih edilmeli? Türk mutfağının vazgeçilmezi pirinç pilavından uzak durulması gerektiğine dikkat çeken Dr. Yeşildemir, “Bizim olmazsa olmazımız, ana yemeğin yanında mevsim yeşilliklerinden hazırlanmış bir mevsim salatasının olması. Aynı zamanda karnabahar, brokoli, Brüksel lahanası gibi kış sebzeleri de fırınlanarak veya haşlanarak ana yemeğin yanında servis edilebilir. Pirinç pilavı, iç pilav veya kestaneli pilav çok fazla tercih ediliyor. Ama biz pirinç pilavı yerine daha çok bulgur pilavının tercih edilmesini öneriyoruz. O da aynı şekilde kan şekerini daha yavaş yükselterek tokluk hissini arttıracaktır. Beyaz ekmek yerine tam tahıllı ekmeğin kullanılmasını, tüketilmesini tercih ediyoruz” dedi.
‘ŞERBETLİ TATLILARDAN UZAK DURUN, YEMEĞİ YAVAŞ VE İYİ ÇİĞNEYİN’
Yılbaşı gecesi hamurlu veya şerbetli tatlılardan uzak durulmasını, gecenin devamında paketli atıştırmalıklar yerine kış meyveleri tüketilmesini, yemeğin yavaş ve iyi çiğnenerek yenmesinin faydalı olacağını belirten Yeşildemir, şu tavsiyelerde bulundu:
“Şerbetli ya da hamurlu tatlılar yerine, sıklıkla meyve tatlılarının tüketilmesini tercih ediyoruz. Örneğin cevizli kabak tatlısı güzel bir alternatif olabilir. Kaymaksız ayva tatlısı güzel bir alternatif olabilir. Bunlar tüketilebilir veya bunlar tüketilmek istenmiyorsa sütlü tatlılar uygun olabilir. Akşam yemeğini tamamladınız. Atıştırmalıklara geçmek için belli bir süre bırakmanız gerekiyor öncelikle. Bizim en iyi atıştırmalığımız meyveler ve kuru yemişlerdir. Cips gibi, çikolata gibi daha yağlı atıştırmalıkların tüketilmesini kesinlikle önermiyoruz. Meyve en iyi atıştırmalığımız bizim. Kış meyveleri olan nar, portakal, mandalina, iki porsiyonu geçmeyecek şekilde tüketilebilir. Kuruyemişler ise en fazla bir avuç kadar tüketilmelidir. Kavrulmuş, soslu ya da tuzlu kuruyemişler yerine, çiğ ve taze olanlar tercih edilmelidir. Daha sağlıklı olacaktır.”
'İÇKİLERDE DÜŞÜK ALKOLLÜLER TERCİH EDİLMELİ'
Yılbaşı sofraları için en önemli uyarı ise alkollü içecekler üzerine oldu. 1 gram yağın 9 kalori, 1 gram alkolün ise 7 kalori olduğuna dikkat çeken Dr. Özge Yeşildemir, “Bu da alkol tüketildiğinde neredeyse yağ kadar kalori alınması anlamına gelir. Bu nedenle, alkol tüketiminden mümkün olduğunca kaçınılmalıdır. İçecek olarak biz daha sıklıkla taze sıkılmış meyve suyu gibi içecekleri öneriyoruz. Fakat yılbaşı gecesinde alkollü içecek tüketimi de oluyor. Elbette sağlık açısından alkollü içeceklerin tüketimini önermiyoruz. Ama tüketilecekse de alkol oranı düşük olanlar tüketilebilir” dedi.
‘HAFİF BİR KAHVALTI İLE YENİ YILA BAŞLAYIN’
Yılbaşı yemeğinin uykudan en az 2 saat önce sonlandırılmasını, yeni yılın ilk gününe ise hafif bir kahvaltı ve egzersizle başlanmasını öneren Yeşildemir, “Akşam yemeği ve atıştırmalıklardan sonra, yatmadan 2 saat önce de yemeği tamamen sonlandırıyoruz. Ertesi gün de yılbaşının ilk gününde de sağlıklı ve zinde yeni yıla başlamak için hafif bir kahvaltı yapmanızı öneririz. Örneğin hafif bir tost, yanında bol yeşillikler yenilebilir. Veya meyve, yoğurt ve yulaf ezmesinden hazırladığınız bir tabakla güne başlayabilirsiniz. Aynı zamanda bir gün öncesinden çok fazla alkol tüketilmişse fiziksel aktivite miktarı da artırılabilir” diye konuştu.