Yükseköğretime Geçişte Öğrenci Hareketliliği raporunda her bir ile yönelik hareketliliği anlamak için toplam 486 Türkiye haritası oluşturuldu. Ayrıca iller ve bölgeler arası hareketliliği göstermek için 10 kordon diyagramı, 10 çubuk grafiği, 1 güneş ışığı grafiği ve 22 tablo hazırlandı. YÖK Başkanı Erol Özvar, rapor için yazdığı önsözde veriye ve kanıta dayalı politika geliştirme süreçlerinin öneminin altını çizerek, “Üniversitelere yerleşen adayların hareketliliği, bölge ve il düzeyinde ileri görselleştirme araçları kullanılarak ilk defa analiz edilmiştir” dedi.
Özvar, politika süreçlerinde karar alma noktasında kamuoyundaki veri temelli olmayan yaygın kanaatlerin yerine veriye dayalı olarak yapılacak çalışmaların ülkemiz yükseköğretim kurumlarına, bilim insanlarına ve ilgili okuyuculara faydalı olacağını ifade etti. Özvar, Yükseköğretime Geçişte Öğrenci Hareketliliği raporunda 2021 yılında YKS’ye başvuran 2 milyon 592 bin 390 aday arasından bir yükseköğretim programına yerleşen 815 bin 365 adayın ikamet ettikleri yer ile tercih ve yerleştirme verilerinin kullanıldığını belirtti. YÖK Başkanı Özvar, yükseköğretim kurumlarına yerleşen öğrencilerin geldikleri iller (ikametgahlar) göz önünde bulundurulduğunda bölgeselleşme ya da yerelleşme dinamiklerinin boyutlarının raporda ortaya konulduğunu vurguladı. Rapora göre Türkiye genelinde 24 ilin tüm illere öğrenci gönderdiği, geldikleri iller bakımından değerlendirildiğinde ise 26 ilin Türkiye’nin 81 ilinden öğrenci çekebildiği ortaya çıktı. Açıköğretim hariç tüm yerleşenlerin yarısı Marmara (yüzde 31,1) ve İç Anadolu (yüzde 20,6) bölgelerindeki bir yükseköğretim kurumuna yerleşti.
Raporda öne çıkan bir diğer önemli bulgu ise, açıköğretim hariç yerleşen öğrencilerin dağılımı ile Türkiye nüfusunun
dağılımı arasında önemli farklılıkların bulunması oldu. Türkiye nüfusunun yaklaşık yüzde 10’u Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde ikamet ederken, bir yükseköğretim kurumuna yerleşenlerin yalnızca yüzde 4,9’u Güneydoğu Anadolu Bölgesi’ne yerleşti. İç Anadolu Bölgesi, Türkiye nüfusunun yaklaşık yüzde 15’ine ev sahipliği yaparken, bir yükseköğretim kurumuna yerleşenlerin yüzde 20,6’sı İç Anadolu Bölgesi’ni tercih etti. İstanbul’un yüzde 67,5 oran ile ülke genelinde kendi ikamet ettiği ilde kalma açısından en yüksek orana sahip olduğu bildirildi.
YÖK Başkanı Özvar, raporu hazırlayan Bekir S. Gür ve Nuri Ayaz’a teşekkür ederek, çalışmanın yükseköğretim politikalarını oluşturma sürecine destek sağlayacağının altını çizdi. Özvar, bu tür kanıta dayalı raporlamaların daha çok hazırlanılacağı, kullanılacağı ve kamuoyuyla paylaşılacağının müjdesini verdi.