Rekabet Kurulu, Google'ın çevrim içi reklamcılıktaki rekabet ihlallerine dair soruşturmayı tamamladı. YouTube reklamlarında kısıtlamalar getirerek ve dikey bütünleşme ile pazarı manipüle ettiği için 2 milyar TL ceza ile karşı karşıya kaldı.
Rekabet Kurulu, çevrim içi reklamcılık ve dijital pazarlama alanlarında yaptığı denetim ve incelemeler sonucu, Google’ın rekabeti ihlal eden uygulamalarına dair önemli bir karar aldı. 18 Mayıs 2023 tarihinde, çevrim içi görüntülü reklamcılık ve reklam teknolojisi hizmetlerinde rekabet ihlali iddialarına yönelik başlatılan soruşturma, Google’ın faaliyetlerini derinlemesine inceleme fırsatı sundu. Google’ın, reklam envanteri üzerinde sahip olduğu etkisini kullanarak pazar koşullarına müdahale ettiği ve rakiplerine karşı haksız avantaj sağladığı tespit edildi.
Rekabet Kurulu'nun başlattığı soruşturmanın ilk aşamasında, Google’ın sahip olduğu çevrim içi video platformu YouTube üzerinden yapılan reklam satışlarına dair önemli bir iddia gündeme geldi. Google’ın, yalnızca kendi talep tarafı platformları (DSP) aracılığıyla YouTube reklamlarının satılmasına dair kısıtlamalar getirdiği ve bağımsız hizmet sağlayıcılarının bu reklamlara dair doğrulama ve ölçümleme yapmasını engellediği öne sürüldü. Bu iddialar doğrultusunda, Google’a rekabetçi kaygıları giderecek bir çözüm önerme çağrısı yapıldı. Google, Kurul’a sunduğu taahhütte, “Nitelikli YouTube DSP’leri” olarak adlandırılan üçüncü taraf DSP’lerinin YouTube reklam envanterine erişiminin garantilenmesini kabul etti. Bu taahhüt, Kurul tarafından 3 Mayıs 2024 tarihinde onaylanarak, söz konusu iddialar doğrultusunda soruşturma süreci sonlandırıldı.
Soruşturmanın ikinci bölümünde, Google’ın dikey bütünleşik yapısının çevrim içi reklam teknolojisi tedarik zincirinde rekabeti ihlal ettiği yönündeki iddialar derinlemesine incelendi. Google’ın, kendi hizmetlerini kayırarak, reklam envanterine ilişkin talepleri kendi arz tarafı platformlarına (SSP) yönlendirdiği ve böylece kendi SSP hizmetlerini avantajlı kıldığı tespit edildi. Rekabet Kurulu, bu davranışların reklam pazarındaki rekabet üzerinde olumsuz etkiler yarattığını ve özellikle SSP hizmetleri pazarındaki rekabetin zarar gördüğünü belirledi. Google’ın, kendi DSP’lerinden gelen reklam taleplerini doğrudan kendi SSP platformuna yönlendirmesi, rakiplerinin bu alandaki faaliyetlerini engellediği ve onları zor durumda bıraktığı sonucuna varıldı.
Rekabet Kurulu, bu bulgular ışığında 12 Aralık 2024 tarihinde düzenlenen toplantısında, Google’ın rekabet ihlali gerçekleştirdiğine karar verdi. Şirketin, yayıncı reklam sunucusu hizmetleri pazarındaki hakimiyetini kötüye kullanarak kendi arz tarafı platform hizmetlerine haksız avantaj sağladığı ve bunun, sektördeki diğer oyuncuların rekabet gücünü zayıflattığı belirlendi. Bu kapsamda, Google’a 4054 sayılı Rekabetin Korunması Hakkında Kanun’un 6. maddesini ihlal ettiği için 2 milyar 607 milyon 563 bin 963,59 TL idari para cezası verildi.
Kurul ayrıca, Google’ın ihlali sonlandırması ve pazardaki rekabeti yeniden tesis etmesi için bir dizi yükümlülük de getirdi. Google’a, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 6 ay içinde, üçüncü taraf arz tarafı platformlarına, kendi hizmetine uygulanan koşullardan daha az elverişli olmayan koşullar sağlaması gerektiği belirtildi. Aksi takdirde, her gün için günlük idari para cezası uygulanacağı açıklandı.
Bu karar, dijital pazarlarda büyük bir oyuncu olan Google’a yönelik alınan en büyük cezalardan biri olarak dikkat çekiyor. Google’ın, dikey bütünleşik yapısını kullanarak pazarda rakiplerine karşı haksız avantaj sağladığı tespit edildiği için, Rekabet Kurulu’nun attığı bu adım, dijital reklamcılık sektöründe rekabetin korunmasına yönelik önemli bir örnek teşkil ediyor.
Sonuç olarak, Rekabet Kurulu’nun verdiği ceza ve getirdiği yükümlülükler, dijital reklam pazarında daha sağlıklı rekabet koşullarının oluşturulması için kritik bir adım olarak değerlendiriliyor. Bu karar, yalnızca Google’ı değil, tüm dijital reklamcılık şirketlerini de etkileyerek, sektördeki güç dengesini düzenlemeyi amaçlıyor.